In de 16de eeuw werden tulpen voor het eerst ontdekt door de Weense ambassadeur in Turkije die had opgemerkt dat Ottomaanse sultans een vreemde bloem in hun tulband droegen. Op zijn vraag wat dat was, wijzend naar de bloem in het hoofddeksel, zou de de Ottomaan geantwoord hebben met “tulband”, in de veronderstelling dat dat de vraag was. De naam tulp is op die manier dus eigenlijk afkomstig van het antwoord op een anders bedoelde vraag.
De ambassadeur schreef over de bloemen en zond later enkele zaden ervan naar Oostenrijk. De aankomst van een vracht tulpenbollen vanuit Turkije in 1562 in Antwerpen betekende het begin van de Europese tulpenteelt. De eerste gedocumenteerde exemplaren werden door de Vlaming Carolus Clusius geplant in de door hem geleide Hortus Botanicus in Leiden.
Tulpen komen oorspronkelijk uit de regio van Kazachstan maar zijn verspreid over een gebied dat zich strekt van het Iberisch schiereiland door Noord-Afrika tot aan Griekenland, de Balkan, Turkije, het Midden-Oosten, Iran, Oekraïne, Siberië, Mongolië en het noordwesten van China. De grootste diversiteit treft men aan in bergketens in Centraal-Azië vanwege het specifieke klimaat aldaar.
